اهمیت نتایج انتخابات
انتخابات اخیر ترکیه در حقیقت، یک همهپرسی در مورد 2موضوع بود؛ اول، نشاندهنده نظر مردم این کشور در مورد عملکرد حزب حاکم عدالت و توسعه، به ویژه عملکرد اقتصادی آن در طول 4سال گذشته بود.
دوم اینکه مردم ترکیه نظر خود را در مورد تغییرات گستردهای اعلام کردهاند که رجب طیب اردوغان قصد دارد در قانون اساسی این کشور ایجاد کند.
مردم ترکیه با رأی قاطع خود نشان دادند که از اوضاع اقتصادی و پیشرفت این کشور در دهه گذشته راضی هستند؛ موقعیتی که اردوغان به خوبی میتواند از آن استفاده کند.
اما او نتوانست دو سوم کرسیهای مجلس یا به عبارتی رأی کافی را برای اجرای طرحهایش کسب کند. اردوغان قصد دارد از طریق ایجاد تغییرات گسترده در قانون اساسی ترکیه که دستگاه قضایی، ارتش و اقلیتها را تحت تأثیر قرار خواهد داد چهره جدیدی به این کشور بدهد. بنابراین حزب عدالت و توسعه از لحاظ زمامداری بر ترکیه برای سومین بار به پیروزی خوبی دست یافته است، اما این پیروزی آنچنان قاطع نیست که این حزب بر اساس آن بتواند چهره ترکیه را به تنهایی تغییر دهد.
اردوغان ترکیه را به کدامین سو خواهد برد؟
با توجه به این نتایج، اردوغان به استحکام پایگاه قدرت حزبش خواهد پرداخت. او عملگرایی حزب عدالت و توسعه و همچنین تعهد این حزب را به ایجاد تنوع در دولت جدید ترکیه برجسته خواهد کرد.
او قطعا سعی خواهد کرد برنامههای بزرگ ملی خود را به اجرا بگذارد؛ برای مثال ایجاد یک تونل جدید زیر تنگه بسفر و ساخت شهرهای صنعتی پیشرفته.
این اقدامات او را قادر خواهد ساخت که دستاوردهای 10سال گذشته خود را تثبیت کند و سطح ترکیه را از یک قدرت منطقهای فراتر برده و آن را به هفدهمین قدرت اقتصادی جهان تبدیل کند.
تأثیر نتایج انتخابات ترکیه بر منطقه
حزب عدالت و توسعه طی یک دهه اخیر، سیاست بهاصطلاح حسن همجواری را در قبال همسایگان خود در پیش گرفته است. ترکیه بر همین اساس سعی کرده رابطه خوبی با خودکامگان عرب برقرار کند اما بیداری عربی، تمام تلاشهای این کشور را بر باد داده و روند عادیسازی روابط با همسایگان جنوبی را متوقف کرده است. ترکیه در خصوص انقلابهای عربی رفتاری دوگانه داشته است؛ در مورد مصر، بلافاصله از حسنی مبارک درخواست کرد از قدرت کناره بگیرد، اما هنگامی که نوبت به لیبی و روشهای خونین معمرقذافی رسید با تردید فراوان واکنش نشان داد.
مشخص است که ترکیه در این خصوص منافعش را بر اصول اعلامی خود ترجیح داده و خیلیها را در جهان عرب ناامید کرده است.
البته اردوغان در چند روز اخیر موضعی قابل قبولتر اتخاذ کرده است. هرچند شاید دیر شده باشد اما دیر بهتر از هیچگاه است. در هر حال ترکیه فقط با این اقدام نمیتواند ادعا کند که رویکردی جدید نسبت به جهان عرب در پیش گرفته است. بر اساس اظهار نظرهای احمد داوود اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه، باید انتظار داشت که این کشور موضعی مهم در سیاست خارجی اتخاذ کند؛ موضعی که نوع رابطه آینده ترکیه را با همسایگانش مشخص و شفاف خواهد کرد. این موضع همچنین مشخص خواهد کرد که ترکیه موافق تغییر در جهان عرب خواهد بود یا در کنار کسانی خواهد ایستاد که نسبت به این تغییر بیاعتنا هستند یا در برابر آن مقاومت میکنند.
الجزیره- مروان بشاره